| 04 juni 2015

Dat je als vrouw alert moet zijn op vreemde knobbels in je borsten, dat is bekend. Maar ook elders op het lichaam kunnen rare knobbels en bobbels opduiken. Wat kan dat dan zijn? En is het gevaarlijk?
Knobbels op je tenen
Zit er een grote knobbel ter hoogte van de grote teen, daar waar je teen vastzit aan je voet, dan is het waarschijnlijk een hallux valgus. Deze knobbel ontstaat doordat je teen scheef groeit en daardoor tegen je schoen schuurt. Hallux valgus wordt gekenmerkt door eelt, roodheid en pijn. Het is niet gevaarlijk, maar kan wel heel hinderlijk zijn. Als er een ontsteking zit, dan kunnen antibiotica of ontstekingsremmers helpen. In het ergste geval is een operatie nodig om de teen weer recht te zetten. Let sowieso op de schoenen die je draagt.

Bobbels op je ledematen
Zit er plotseling een vreemde knobbel op je armen, benen of misschien zelfs op je romp? De meest voorkomende oorzaak is een lipoom of vetbultje. Dit zijn knobbeltjes die in de vetlaag onder je huid ontstaan. Ze verschijnen plotseling en groeien niet of heel traag. Waarschijnlijk speelt erfelijkheid een belangrijke rol bij het ontstaan, want in de ene familie komen ze vaker voor dan in de andere. Een echte oorzaak voor het ontstaan ervan is niet bekend. Lipomen zijn in principe onschadelijk; je kunt ze dus gewoon laten zitten. Wil je ze om esthetische redenen laten verwijderen, dan zal de arts een incisie maken, het bultje leeghalen en hechten. Houd er rekening mee dat je dan waarschijnlijk een litteken krijgt.

Knobbels in je lies
In de lies zitten heel wat lymfeklieren die kunnen ontsteken. Dat is dus waarschijnlijk het geval en dat kan zelden kwaad. Het is een teken dat je afweersysteem een infectie aan het bestrijden is, de lymfeklieren zorgen ervoor dat er extra witte bloedcellen aangemaakt worden om de infectie te lijf te gaan. Knobbels verdwijnen meestal vanzelf na drie tot zes weken. Is dit niet het geval, ga dan even langs de huisarts. Mannen die een knobbeltje in de liesstreek voelen, moeten dit goed in de gaten houden. Zij zijn gevoeliger voor een liesbreuk dan vrouwen en dat moet wel degelijk behandeld worden.

Knobbels op de schaamlippen
Een pijnlijke, rode bult aan de binnenzijde van de schaamlip is vaak een ontsteking van de klieren van Bartholin. Deze klieren zijn er om de bevochtiging van de vagina te regelen, om zo seks plezieriger te maken. Een cyste op je schaamlippen (ook wel bartholinitis genoemd) is vervelend en pijnlijk. Meestal gaat het vanzelf weg. Is dit niet het geval, dan kan de arts de cyste opensnijden en schoonmaken. Soms worden de klieren van Bartholin operatief verwijderd, wanneer de ontstekingen vaker voorkomen. In dat geval is vaginale droogte het gevolg, en is het gebruik van glijmiddel noodzakelijk bij een vrijpartij.

Bobbels op handen en voeten
Bobbels op handen en voeten zijn vaak wratten. Die kunnen overal op je lichaam voorkomen, maar je ziet ze het vaakst op handen en voeten. Wratten zijn virale infecties die zich verspreiden. Iedereen kan een wratje krijgen, maar ze komen het meest voor bij kinderen. Hoewel wratten ongevaarlijk zijn, zijn ze vaak wel hinderlijk. In esthetisch opzicht of omdat je er last van hebt (bijvoorbeeld als er eentje op de voetzool zit). Wratten verdwijnen over het algemeen vanzelf, maar je kunt ze aanstippen, insmeren of bevriezen.

Knobbel op je pols
Een cyste is een knobbel die ter hoogte van pezen of gewrichten kan ontstaan. Door overbelasting hoopt vocht zich op, waardoor er een zwelling ontstaat. Cystes kunnen beroepsgebonden zijn (wanneer je in je werk dezelfde beweging repeteert) of ontstaan wanneer je een beweging niet gewend bent (de hele dag schilderen). Soms zijn cystes een gevolg van anatomische afwijkingen. Cystes zijn zelden kwaadaardig, maar kunnen wel hinderlijk zijn; bijvoorbeeld omdat ze je belemmeren in je beweging. Soms lost het probleem zichzelf op doordat de polscyste openbreekt en het vocht zich verspreidt. Vaker moet een cyste aangeprikt een leeggezogen worden. Soms is een operatie zelfs nodig.

Bobbel onder je oksel
In je oksel bevinden zich heel veel zweetkliertjes die kunnen gaan ontsteken. Met een rode, pijnlijke zwelling tot gevolg. Er is helaas geen echte verklaring voor, de ene persoon is er gewoon gevoeliger voor dan de andere. Over het algemeen verdwijnt de zwelling binnen drie tot zes weken. Soms kan een antibioticakuur nodig zijn Houd het wel in de gaten en ga bij je huisarts langs als je het niet vertrouwt.

Knobbel in je hals
Ook bij een knobbel in de hals is er meestal sprake van een ontstoken lymfeklier die hard aan het werk is om infecties in je lichaam te bestrijden. In de meeste gevallen is zo’n knobbel in je hals dus onschuldig en zal hij vanzelf weer verdwijnen. In uitzonderlijke gevallen wijzen de knobbels lymfeklierkanker. Pijn is hierbij geen indicatie voor de ernst van de zwelling. Als de knobbels groter worden of niet weggaan, is het daarom verstandig je arts in te schakelen. Bloedonderzoek en eventueel een echo kunnen uitsluitsel geven.

Bobbels in je gezicht
Een plotseling bobbeltje op het gezicht, in de hals of op de oogleden is vaak een fibroom. Ze kunnen op het hele lichaam opduiken, maar je vindt ze het meest in het gelaat. Fibromen zijn goedaardige bindweefselgezwellen die vaak maar met een klein stukje ‘steel’ aan de huid vastzitten. Hierdoor worden ze ook wel steelwratjes genoemd. Een duidelijke oorzaak ervoor is niet bekend, maar mogelijk speelt erfelijke aanleg een rol. Ook leeftijd speelt een rol: ze komen minder vaak voor bij jonge mensen. Fibromen worden nooit kwaadaardig, je hoeft ze dus niet te laten verwijderen. Wil je dit vanwege esthetische redenen wel, dan kun je ze laten losknippen, uitsnijden of wegbranden door de dermatoloog.