| 05 juni 2013
De antistoffen in je lichaam die zich op de pollen richten 'vergissen zich' en richten zich ook op onderdelen uit je voedsel. Met vervelende extra klachten als gevolg.
Antistoffen aanmaken
Van hooikoorts en voedselallergie heeft iedereen wel gehoord. Als je hooikoorts (ook wel pollenovergevoeligheid of pollinose genoemd) hebt, reageren de slijmvliezen van je neus, keel en ogen allergisch op de pollen van grassen, bomen of bloemen. Je lichaam maakt antistoffen aan tegen de pollen en zo ontstaan klachten.
Vervelende klachten
Ook bij voedselallergie maakt je lichaam antistoffen aan, maar dan tegen bepaalde eiwitten die in je voedingvoorkomen. Sommige eiwitten kunnen namelijk tot allergische reacties leiden. Vandaar dat ze ook wel allergenen heten.
Voorbeelden van allergenen in je voedsel zijn eiwitten in (koe)melk en in noten. Ook door voedselallergie krijg je vervelende klachten, zoals maag- of darmklachten, zwelling van je lippen of galbulten (urticaria).
Kruisreactie uitgelegd
Dat hooikoorts en voedselallergie soms samen kunnen gaan, is veel minder bekend. De klachten van de voedselallergie komen dan nog eens bovenop de klachten van hooikoorts en dat maakt het dubbel vervelend. Hoe kan het dat hooikoorts en voedselallergie samengaan?
Het heeft alles te maken met een kruisreactie, en wel de kruisreactie tussen de pollen en een plantaardig voedingsmiddel. Het is best ingewikkeld hoe het exact in zijn werk gaat, maar het komt erop neer dat de antistof (het IgE-antilichaam om precies te zijn) die zich richt op het pollenallergeen, zich kan richten op verschillende onderdelen van dat pollenallergeen.
Een bepaald onderdeel van dat pollenallergeen komt ook voor in plantaardige voedingsmiddelen. De antistof die zich op dat bepaalde onderdeel richt, kan plantaardige voedingsmiddelen op deze manier ook herkennen als allergeen. Hierdoor gaat de antistof zich ook op het voedsel richten. Dit heeft een voedselallergie tot gevolg.
De antistof richt zich niet altijd op dat bijzondere onderdeel van het pollenallergeen. Daarom is het dus ook lang niet altijd zo dat mensen die hooikoorts krijgen, ook last krijgen van een voedselallergie!
Verschillende reacties
In de loop der tijd is er veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de mogelijke kruisreacties tussen pollen en voedsel. Hieronder staan de bekendste. Maar sommige van de beschreven reacties zijn echt heel uitzonderlijk en komen dus maar weinig voor.
Pollensoort
Kruisreactie op
Graspollen (bloeiseizoen: van april tot en met half oktober, afhankelijk van het soort gras)
Aardappel, tarwe, tomaat, pinda, boekweit
Bijvoetpollen (Artemisia Vulgaris, bloeiseizoen: augustus)
Bepaalde tuinkruiden en specerijen, met name selderij, anijs en koriander, wortel
Berkenpollen (bloeiseizoen: van april tot en met mei) Bepaalde fruitsoorten
(met name verse appel, peer, kers en abrikoos), noten (met name hazelnoot), wortel, selderij, aardappel
Timothee graspollen (bloeiseizoen: van mei tot en met september) Aardappel, appel, wortel, selderij
Heftige klachten
Een kruisreactie kan veel voorkomen bij mensen met een allergie voor bijvoetpollen of voor berkenpollen. Wie een bijvoetpollenallergie heeft, kan allergisch reageren op verschillende specerijen en keukenkruiden, zoals anijs, dille, selderij en venkel. Soms kunnen heftige klachten ontstaan, zoals angio-oedeem. Bij angio-oedeem kunnen zwellingen van de oogleden, lippen en soms van de slijmvliezen van mond- en keelholte optreden.
Ongeveer 20 tot 50 procent van de mensen met een berkenpollenallergie krijgt klachten na het eten van bepaalde voedingsmiddelen. Tot de berkenfamilie behoren de vroeg in het voorjaar bloeiende els, berk en hazelaar. Fruit, zoals verse appels, kunnen klachten geven als jeuk in de mond, die doortrekt naar de oren, heesheid en zwelling van lippen, tong en huig.
Dieet als oplossing
Dé oplossing bij klachten door voedselallergie is een dieet. Maar let op: advies van een diëtist is daarbij onmisbaar! Wie zelf aan het experimenteren slaat met een dieet, kan belangrijke voedingsstoffen te kort gaan komen. Bovendien is er goed onderzoek nodig om erachter te komen of er echt wel sprake is van een voedselallergie.
Bij zo'n voorgeschreven dieet kun je twee dingen verwachten: een dieet waarbij je alle voedingsmiddelen moet weglaten die klachten veroorzaken of een iets minder streng dieet waarbij je die voedingsmiddelen in 'bewerkte' vorm wel mag eten.
Als je berkenpollenallergie hebt en je kunt door de kruisreactie geen verse appels verdragen, kun je meestal wel appelmoes of appeltaart eten. Door de bewerking van appels verdwijnen vaak de eigenschappen waarvan je klachten krijgt. Maar ook hier geldt: laat je eerst goed adviseren door een deskundige.
Testen: Met behulp van antistofmetingen in het bloed is het mogelijk te onderzoeken voor welke voedingsmiddelen je gevoelig bent en vooral ook in welke mate.
